به گزارش پایگاه خبری پیام خانواده؛ سیدعباس عراقچی وزیر امور خارجه امشب (پنجشنبه) ۲۰ شهریورماه در برنامه گفت‌وگوی ویژه خبری به تشریح آخرین تحولات در حوزه سیاست خارجی پرداخت.
وی درباره نشست استانبول بین ایران و سه کشور اروپایی در سطح معاونان و شروط سه کشور اروپایی و توافق روز چهارشنبه در قاهره بین ایران و آژانس بیان کرد: دو موضوع باید از هم جدا شود یکی گفت‌وگوها و مذاکرات با سه کشور که همچنان ادامه داشته و در طول جنگ 12 روزه در نشست ژنو با وزرای خارجه سه کشور و خانم کالاس دیدار و صحبت داشتم. بعد از پایان جنگ این صحبت‌ها ادامه داشت و یکی از اختلافات اصلی ما با آنها سازوکار اسنپ‌بک است که همواره تهدید می‌کردند از آن استفاده خواهند کرد و ما و روسیه و چین معتقد بودیم چنین حقی را ندارند.رئیس دستگاه دیپلماسی بیان کرد: یک دعوای حقوقی و سیاسی است که به اعتقاد ما حق این کار را ندارند. شروط آنها مورد قبول ما واقع نشد. اعتقاد نداریم چنین حقی را ندارند و شروطشان هم غیرواقعی و غیرعاقلانه بود. این دعوا همچنان ادامه دارد. نمایندگی ما در نیویورک به شدت فعال است و در هماهنگی با نمایندگی‌های چین و روسیه هستند.عراقچی ادامه داد: رایزنی‌ها ادامه دارد. ما به شروط آنها وقعی نگذاشتیم. مذاکرات و توافق با آژانس ربطی به این شروط نداشته است.
وی در ادامه به سه دور مذاکره بین ایران و آژانس در تهران و وین اشاره کرد و گفت: در نهایت منجر شد که مذاکرات در محل ثالثی بین من و گروسی ادامه یابد. توافق بین ما چارچوب جدیدی را برای همکاری دارد. آژانس قبول کرده که حمله به تأسیسات ما خلاف حقوق بین‌الملل است و همچنین قبول کرده که شرایط جدیدی ایجاد شده که همکاری‌های جدیدی نیاز است. آژانس همچنین قبول کرده که قانون مجلس برای ایران الزام آور است و این همکاری باید در قالب این قانون صورت بگیرد و همچنین همه چیز در چارچوب شورای عالی امنیت ملی باشد.
رئیس دستگاه دیپلماسی بیان کرد: الان وقت تعویض سوخت نیروگاه بوشهر رسیده و تعویض سوخت باید با حضور بازرسان آژانس باشد و اگر بازرسان نیایند این کار امکان ندارد و اپراتورهای روسی هم این کار را موکول به حضور بازرسان آژانس می‌دانند و این توسط شورای عالی امنیت ملی بررسی و مجوز داده شد.
وزیر امور خارجه ادامه داد: مورد دیگر راکتور تحقیقاتی تهران است که کارش تولید داروهای هسته‌ای است و یکی از نیازهای کشور را تأمین می‌کند و یک میلیون نفر نیازمند این داروها هستند و بازدید از این راکتور باید طبق روتین انجام شود و هر زمان وقت آن باشد باید درخواستش ارائه شود.وی گفت:در توافق صورت گرفته یک قسمت مربوط به تأسیسات بمباران نشده است که هر مورد توسط شورای عالی امنیت ملی بررسی می‌شود.عراقچی بیان کرد: در خصوص تأسیسات هسته‌ای بمباران شده است که در ابتدا نیازمند یک ایمنی است. شورای عالی امنیت ملی باید بررسی و درخواست‌ها را بررسی می کند. هیچ بازرسی الان نه تنها داده نشده بلکه قرار آن هم داده نشده است و تا زمانی که مراحلی که مجلس مشخص کرده طی شود و مسیر شورای عالی امنیت ملی طی شود و آژانس پذیرفته مسیر همکاری ایران در خصوص این اماکن به این شکل است.
وزیر خارجه گفت که قانون مجلس رعایت شده است. هیچ بازرسی الان در دستورکار نیست. البته اگر از گروسی سوال کنید می‌گوید بازرسی هست، هست ولی با طی مراحلی که در آن همه ملاحظات شورای عالی امنیت ملی و مجلس در آن لحاظ شده است.
وی تاکید کرد که اعتبار این توافق تا وقتی است که هیچ عمل خصمانه‌ای علیه ایران صورت نگیرد به شمول اسنپ‌بک. اگر فعال سازی این مکانیسم نهایتا صورت بگیرد این توافق دیگر اعتبار ندارد.
رئیس دستگاه دیپلماسی در پاسخ به سوالی اظهار داشت: آنچه از مواد ما هست زیر آوارهای مربوط به تاسیسات بمباران شده است. اینکه آیا این مواد قابل دسترسی است یا نیست این توسط سازمان انرژی اتمی در حال بررسی است و بعد به شورای عالی امنیت ملی ارائه و پس از آن شورا تصمیم گیری می‌کند.
وی درباره تفاسیر متفاوت در خصوص توافق حاصله با آژانس اظهار داشت: در هر توافقی هر طرف روایت خود را دارد. گروسی باید به شورای حکام گزارش دهد. اگر درباره توافق از من هم بپرسید دسترسی هست بله هست ولی بعد از طی مراحلی.
وزیر خارجه بیان کرد: هر زمان گزارش ما آماده شد شورای عالی امنیت ملی تصمیم می‌گیرد که درباره مواد غنی‌شده چه کاری انجام دهد. طبق قواعد بین‌المللی مواد هسته‌ای باید تحت نظر آژانس باشد. اینکه ما چگونه مواد خود را به آژانس اطلاع دهیم در شورای عالی امنیت ملی بررسی می‌شود که البته زمان آن هم به این زودی‌ها نخواهد بود.
وی گفت: ما مسیر پرچالشی را در سال‌های گذشته طی کرده‌ایم و تجربیات زیادی را کسب کرده‌ایم و بر همین اساس توافق را امضا کرده‌ایم و هر موردی آژانس بخواهد باید توسط شورای عالی امنیت ملی بررسی و همه دغدغه‌های امنیتی لحاظ شود. این عصاره تجربیاتی است که در این مدت به دست آوردیم و امیدواریم تجربیات تلخ گذشته تکرار نشود.
وزیر خارجه همچنین عنوان کرد: اینکه اگر اسنپ‌بک صورت بگیرد واکنش ما قطعی خواهد بود و این واکنش در شورای عالی امنیت ملی تصمیم گیری می‌شود و در حیطه صلاحیت این شوراست. ایده‌هایی مطرح شده است و نمی‌خواهم الان باز کنم.وی درباره خروج از ان.پی.تی گفت: خروج از ان.پی.تی و گزینه‌های ما محدود به خروج از ان.پی.تی نیست. گزینه‌های مختلفی توسط اعضا در شورای عالی بحث شده و اگر این اقدام از سوی سه کشور صورت بگیرد شورای عالی امنیت ملی یکی از گزینه‌ها را تصویب خواهد کرد.
عراقچی اضافه کرد: پاسخ ما به سه کشور اروپایی برای تمدید روشن بوده است. حرف ما با سه کشور این است که اگر اقدام به فعال کردن مکانیسم اسنپ‌بک کنند و موفق شوند گره‌ای از این مشکل باز نمی‌کنند. همانطور که آمریکایی‌ها و رژیم صهیونیستی با حمله به تأسیسات هسته‌ای ما مشکلی را حل نکردند.رئیس دستگاه دیپلماسی بیان کرد: تأسیسات هسته‌ای تخریب شده و تأسیسات و ساختمان‌ها دوباره ساخته می‌شود و آنچه قابل از بین بردن نیست علم و تکنولوژی است.وی گفت: به آنها گفتیم اگر اقدام به این کار کنند این موضوع را سخت‌تر و پیچیده‌تر می‌کند.
وی بیان کرد: اگر اروپایی‌ها این گزینه را انتخاب کنند انتخاب آنهاست نه تنها این موضوع حل نمی‌شود بلکه آنها از موضوع مذاکرات هسته‌ای ایران حذف خواهد شد. اقدام به این کار اشتباه بزرگ است و ممکن است چنین کنند ولی به هیچ نتیجه‌ای نخواهند رسید. اجرای آن آسیب‌هایی را برای ما دارد و باید جلوگیری کنیم ولی اروپا با این اقدام به هیچ نتیجه‌ای نمی‌رسد.وزیر خارجه ادامه داد: دیپلماسی امر سیال است و جریان دارد.نباید از مذاکره ترسید. اگر ترفند جدیدی بزنند و حیله جدیدی به کار ببرند با آن مقابله می‌کنیم. اگر تمدید شود شش ماه دیگر برای دیپلماسی وجود دارد و یک فرصت است ممکن است فشارها را زیاد کنند ما با آنها مقابله می‌کنیم. قبلا هم در مقابل فشارها ایستاده‌ایم.
وزیر خارجه درباره اینکه ایران و آژانس براساس این توافق چه کار خواهند کرد؟ اظهار داشت: بحث اول و دوم نیست. تعیین می‌کند از این به بعد همکاری‌ها به چه شکل است. آژانس باید مورد به مورد درخواست‌های بازدید را ارائه و بررسی و جمع بندی می‌شود. درباره تأسیسات بمباران شده هم مسیری که عرض کردم طی خواهد شد. یک جدول عملیاتی نیست.
وی درباره انتصاب علی لاریجانی به دبیری شورای عالی امنیت ملی و اینکه مسئولیت پرونده هسته‌ای به لاریجانی تحویل داده شده است، گفت: مسئولیت پرونده هسته‌ای با شورای عالی امنیت ملی است و تصمیم گیری هم توسط شورای عالی امنیت ملی است و وزارت خارجه اجرا می‌کند. در یک دوره‌ای این وظیفه در داخل شورای عالی امنیت ملی به شمخانی محول شده بود که الان به لاریجانی داده شده است و ما هم اگر تصمیماتی اتخاذ شود ما سهم خود و سازمان انرژی اتمی هم سهم خود را اجرا می‌کند.
رئیس دستگاه دیپلماسی درباره مهدیه اسفندیاری گفت: فعالیت‌های زیادی انجام شده و به نقطه‌ای رسیده‌ایم که تبادل ایشان با زندانیان فرانسوی در ایران به مراحل پایانی خود رسیده و امیدوارم به زودی انجام شود. یکسری ترتیبات اجرایی باید صورت بگیرد و امیدوارم در روزهای آینده انجام شود.
وزیر خارجه درباره حمله اسرائیل به قطر گفت: الان برای همه روشن شده که تهدید اصلی منطقه رژیم صهیونیستی است و به دنبال تسلط بر منطقه است و برای اهدافش هیچ حد و مرز و هیچ خط قرمزی را قائل نیست. متأسفانه از مصونیتی از سوی آمریکا و کشورهای اروپایی برخوردار است که به جنایاتش ادامه می‌دهد.رئیس دستگاه دیپلماسی ادامه داد: برخی کشورهای منطقه که فکر می‌کردند با روابطی که با آمریکا و این رژیم برقرار کردند می‌توانند در امان باشند الان متوجه شدند.
عراقچی اضافه کرد: این رژیم منطقه را وحشت زده کرده است. چهره واقعی این رژیم برای دولت‌هایی که نمی‌خواستند باور کنند، الان روشن شده است.
وزیر امور خارجه درباره جنایات رژیم صهیونیستی در غزه و تداوم نسل‌کشی در فلسطین اشغالی و قطع روابط تجاری و سیاسی و اقتصادی کشورها با رژیم صهیونیستی اظهار داشت: من مرتب تکرار می‌کنم مردم غزه به قطعنامه‌های ما احتیاج ندارند به غزه، آب و دارو احتیاج دارند. به حق تعیین سرنوشتشان احتیاج دادند. پیشنهادهایی که در آخرین نشست جده از سوی ایران مطرح شد قطع رابطه با این رژیم و قطع روابط تجاری و تهدید کشورهای غربی که با این رژیم رابطه دارند، اعمال مجازات‌های اقتصادی بر این رژیم و حامیان آن باید صورت بگیرد. این دارد جا می‌افتد.وی ادامه داد: فقط صرف بیانیه‌های کافی نیست. یکشنبه و دوشنبه اجلاس فوق العاده اتحادیه عرب و سازمان همکاری اسلامی قرار است در دوحه برگزار شود برای حمایت از دولت قطر و محکوم کردن رژیم صهیونیستی هم در سخنرانی رئیس جمهور هم سخنرانی در اجلاس وزرا این بحث را مطرح خواهیم کرد.
وی درباره سلاح حزب‌الله گفت: این بحث داخلی لبنان است و باید توسط لبنانی‌ها تصمیم گیری شود و البته حزب‌الله بخش مهم و تفکیک ناپذیر لبنان است. حزب‌الله خودش پیشنهاداتی داده است و این تصمیمی است که خودشان و حزب‌الله بگیرند. ما از حزب‌الله همیشه حمایت کرده‌ایم ولی تصمیم‌گیری با خود آنهاست.وزیر خارجه بیان کرد: رژیم صهیونیستی همه کشورهای منطقه را ضعیف، مفلوک و تقسیم و تجزیه شده می‌خواهد. سلاح مقاومت در مقابل این آرزوی رژیم صهیونیستی تا الان توانسته مقابله کند.وی به سوریه اشاره کرد و افزود: حتی دولت جدید سوریه که دنبال ارتباطات با غرب است را این رژیم رها نمی‌کند و اشغالگری خاک سوریه بیش از گذشته شده و میزان اراضی سوریه که بعد از سقوط حکومت اسد توسط این رژیم اشغال شده مساحتش از غزه بیشتر است و بعد تلاش می‌کنند برای تقسیم سوریه. هر گونه مماشات در مقابل این رژیم هیچ کمکی به حل مشکلات نمی‌کند و بلکه این رژیم را جری تر می‌کند که تا آخر برود و به ضعف کامل بکشاند. ما دوستان را در لبنان برحذر داشتیم ولی تصمیم گیری با خود حزب‌الله و لبنانی‌هاست.
وزیر خارجه گفت: یک سال گذشته یک سال بسیار سختی بود و وزارت خارجه در این یک سال دیپلماسی را با قوت ادامه داد و از منافع و حقوق ملت دفاع کرد و تلاش برای امنیت ملی جمهوری اسلامی و دفاع از منافع را با قوت ادامه داد. همکاران من روزهای سختی را گذراندند.